W tradycji chrześcijańskiej święto Trzech Króli czyli Święto Objawienia Pańskiego, przypada na 12 dzień po Bożym Narodzeniu, a jednocześnie zamyka to okres zimowych obrzędów. Istnieje wiele podań historycznych pokazujących skąd wzięło się to święto, jakie są obrzędy z nim związane i jak z czasem się zmieniało. W tym samym dniu 6 stycznia obchodzono również Szczodry Dzień, czy też zwyczaj Migdałowego Króla.
Historia chrześcijan pokazuje święto Trzech Króli jako historię oddania pokłonu i uznania boskiej natury Chrystusowi. Jednak historia tego święta jest trochę bardziej skomplikowana. Kościół katolicki świętuje Dzień objawienia Pańskiego czyli moment w których Bóg objawił się człowiekowi. Symbolika tego święta reprezentuje Trzech Króli
Biblijne i stare przesłania
Badacze biblijni skłaniają się ku temu że opowieść o pokłonie Trzech Mędrców, Królów czy Magów jest formą katechezy wymyślonej na potrzeby wiary. Tradycja o objawieniu Pańskim formowała się przez wiele wieków, i tak: w III wieku niejaki Orygenes uznał, że było ich trzech, potem w VI wieku stwierdzono, że byli oni królami, a w X wieku otrzymali imiona Kacper, Melchior i Baltazar. XV wiek przyniósł podporzadkowanie im ojczyzn, gdzie Kacper reprezentował Afrykę, Melchior reprezentował Azję a Baltazar Europę.
Złoto, Kadzidło i Mirra
6 stycznia święci się złoto, kadzidło i mirrę. Kiedyś tym kadzidłem oczyszczano domy, aby zapewnić ochronę przed złą energią i chorobami. Złoto miało także chronić przed chorobą i złem. W późniejszym czasie święcono też kredę, którą zapisywano na drzwiach rok oraz pierwsze litery imion mędrców.
Zwyczaj Króla migdałowego
Na dawniejszych dworach istniał 6 stycznia pewien zwyczaj zwany” zwyczajem króla migdałowego”. Zwyczaj tej występował w niektórych krajach zachodnioeuropejskich, zwłaszcza u franków. Podawano wtedy na uczcie ciasto w którym ukryty był migdał. Kto go znalazł, zostaje królem bądź królowa migdałową. Wygrana Królowa bądź Król miał wybierać swoją damę czy pana do towarzystwa, mógł decydować o zabawach itp.
Pogański Szczodry Dzień
Zwyczaj ten pochodzi z czasów pogańskich kiedy to po 12 dniach kończono zimowe świętowanie Szczodrych Godów. 6 styczeń był uznawany za tzw Szczodry Dzień. Chrześcijaństwo nałożyło na ten dzień swoje własne zwyczaje. Po szczodrym Dniu świętowano codziennie. Jednak 6 stycznia nie wolno było pracować gdyż był to zły znak na przyszłość, który mógł przynieść domownikom nieszczęście. Tradycje i zwyczaje z biegiem wieków się zmieniły i zostały wyparte przez chrześcijańskie święto Trzech Króli. W niektórych jednak regionach Polski jeszcze niedawno piekło się Szczodroki, czyli placki tradycyjne, które były często podarunkiem dla kolędników. Kolędników natomiast zwano Szczodrakami.
